روز چهارشنبه، سوم اردیبهشت ماه ۱۴۰۴، یادآور مناسبتی ارزشمند در تقویم فرهنگی ایران است: روز معمار. این روز خاص، فرصتی مغتنم برای ارج نهادن به هنر، دانش و خلاقیت معمارانی است که با دستان توانای خود، به فضاها هویت می‌بخشند و محیط زندگی ما را شکل می‌دهند.
چرا سوم اردیبهشت؟ پیوند با شیخ بهایی
انتخاب این روز، تصادفی نیست. سوم اردیبهشت، سالروز تولد شیخ بهایی، دانشمند بزرگ و معمار نامدار دوران صفویه است. بهاءالدین محمد بن حسین عاملی، مشهور به شیخ بهایی، شخصیتی جامع‌الاطراف بود؛ حکیم، فقیه، عارف، منجم، ریاضیدان، شاعر، ادیب و البته، معماری چیره‌دست که آثار ماندگاری از خود به یادگار گذاشته است. گره زدن روز معمار با زادروز این چهره برجسته علمی و فرهنگی، ادای احترامی است به جایگاه والای معماری در تاریخ و تمدن ایران و نقش بی‌بدیل دانشمندانی چون او در این عرصه.
معمار کیست؟
معمار، فراتر از یک طراح صرف، هنرمندی است که با درک عمیق از نیازهای انسان، فرهنگ و اقلیم، فضاهایی را خلق می‌کند که نه تنها کاربردی و ایمن هستند، بلکه زیبایی‌شناسی و هویت فرهنگی را نیز در خود دارند. معماران با برنامه‌ریزی دقیق، طراحی خلاقانه و نظارت بر اجرا، مسئولیت سنگینی در قبال شکل‌دهی به محیط زندگی انسان و تضمین امنیت بناها بر عهده دارند. از همین رو، کسب دانش تخصصی و تجربه عملی برای فعالان این حوزه، امری ضروری است.
تاریخچه نام‌گذاری روز معمار در ایران
پیشنهاد نام‌گذاری سوم اردیبهشت به عنوان روز معمار، در سال ۱۳۸۳ توسط انجمن مفاخر معماری ایران مطرح شد تا همزمان با گرامیداشت زادروز شیخ بهایی، مقام معماران ایرانی نیز ارج نهاده شود.
این انتخاب همچنین با یاد و خاطره معمار برجسته معاصر، زنده‌یاد سیدهادی میرمیران، گره خورده است؛ از سال ۱۳۸۶، مراسم اعطای جایزه معماری میرمیران نیز در همین روز برگزار می‌گردد. هرچند این روز در تقویم رسمی کشور با عنوان «روز ملی کارآفرینی» و «روز بزرگداشت شیخ بهایی» ثبت شده است، اما در میان جامعه معماری و فرهنگی ایران، سوم اردیبهشت به عنوان روز معمار شناخته شده و گرامی داشته می‌شود و هر ساله برنامه‌ها و همایش‌های مختلفی به این مناسبت برگزار می‌گردد.
تاریخ روز جهانی معمار
اتحادیه بین‌المللی معماران از سال ۲۰۰۵ با هدف «یادآوری به جهانیان برای مسئولیت جمعی‌شان برای آینده سکونت بشر» نخستین دوشنبه ماه اکتبر هر سال (۱۴ مهر ۱۴۰۴) را به عنوان روز بین‌المللی معماری نام‌گذاری کرد. این روز پیش از این به عنوان روز جهانی اسکان بشر از سال ۱۹۸۶ از سوی سازمان ملل متحد نام‌گذاری شده بود. هر ساله در این روز مراسم‌هایی در رابطه با حق انسان‌ها در رابطه با داشتن مسکن مناسب و نیز همایش‌هایی در رابطه با معماری برگزار می‌شود.
نوشته روز معمار ۱۴۰۴ در ایران چه روزی است؟ + روز جهانی معمار اولین بار در ناجی بلاگ. پدیدار شد.