تکنیک گان ابزار قدرتمندی برای تحلیل بازار است که همزمان زمان و قیمت را بررسی می‌کند. با استفاده از خطوط گان، فن گان و گان باکس می‌توان روندها، نقاط حمایت و مقاومت و زمان‌های بازگشت بازار را پیش‌بینی کرد.
ترکیب این روش با پرایس اکشن و ابزارهایی مثل فیبوناچی دقت تحلیل را افزایش می‌دهد، اما نیازمند تمرین و تجربه است تا معامله‌گران بتوانند به بهترین شکل از آن بهره ببرند.
خطوط گان چیست ؟
خطوط گان (Gann Lines) یک تکنیک معاملاتی هستند که نخستین بار توسط ویلیام گان طراحی و ساخته داده شده‌اند. شبکه گان، شبکه‌ای از خطوط است که برای کمک به نشان دادن روند یک کالای خاص استفاده می‌شود.
این شبکه با مجموعه‌ای از زوایای ۴۵ درجه ساخته شده است. به این خطوط، خطوط گن (Gann Lines) می‌گویند. هدف، نشان دادن روندهایی است که هر کدام با زاویه ۴۵ درجه ساخته شده‌اند. مفهومی که گان ارائه داد می‌گوید هر خطی که شیب ۴۵ درجه داشته باشد، نشان‌دهنده یک خط روند بلندمدت خواهد بود. این می‌تواند صعودی یا نزولی باشد.
اصول پایه‌ای نظریه گان
خطوط گان (Gann Lines) بر اساس این مفهوم هستند که بازارها از زاویه‌ای به زاویه دیگر می‌چرخند و وقتی یک زاویه شکسته می‌شود، قیمت به سمت زاویه بعدی حرکت می‌کند. چندین زاویه در کنار هم یک گان بادبزنی (Gann Fan)را تشکیل می‌دهند.
مطالعات گان دهه‌ها توسط معامله‌گران فعال مورد استفاده قرار گرفته است و حتی با وجود اینکه بازارهای فارکس و سهام به طور قابل توجهی تغییر کرده‌اند، اما همچنان یک روش محبوب برای تحلیل بازار است.
زوایای گان یک ابزار تحلیل محبوب هستند که برای اندازه‌گیری عناصر کلیدی مانند الگو، قیمت و زمان استفاده می‌شوند. فرض این است که گذشته، حال و آینده همگی همزمان در یک زاویه گان وجود دارند.
هنگام تحلیل یا معامله روی روند یک بازار، تحلیلگر یا معامله‌گر تلاش می‌کند تا تصویری از موقعیت بازار، وضعیت فعلی آن نسبت به کف یا سقف قبلی و نحوه استفاده از این اطلاعات برای پیش‌بینی عملکرد قیمت در آینده به دست آورد.
رابطه زمان و قیمت در تحلیل گان
حال که گفتیم خطوط گان چیست، بپردازیم به رابطه قیمت و زمان در نظریه گان. در مجموع از زوایای گان برای پیش‌بینی سقف‌ها، کف‌ها و تغییرات مهم روند استفاده می‌شود.
این یک تکنیک ریاضی است که به عنوان «مربع‌سازی» شناخته می‌شود و برای تعیین مناطق زمانی و زمان تغییر جهت بازار استفاده می‌شود. فرض این است که زمانی که بازار به یک واحد زمانی مساوی رسیده و قیمت به سمت بالا یا پایین حرکت می‌کند، انتظار تغییر جهت را داشته باشیم.
خطوط زمان‌بندی گان در نمودارهای بلندمدت‌تر، مانند نمودارهای ماهانه یا هفتگی، بهتر عمل می‌کند. دلیل این امر این است که نمودارهای روزانه اغلب سقف‌ها، کف‌ها و رنج های بزرگی برای تحلیل دارند.
همچون پرایس اکشن، این خطوط زمان‌بندی معمولاً وقتی با سایر اندیکاتورهای زمانی در کنار هم قرار می‌گیرند، بهتر عمل می‌کنند.
خطوط یا زوایای گان اگر به درستی استفاده شوند، می‌توانند ابزاری ارزشمند برای تحلیلگر یا معامله‌گر باشند. داشتن ذهنی باز و درک این مفهوم کلیدی که گذشته، حال و آینده همگی به طور همزمان در یک زاویه گان وجود دارند، می‌تواند به شما در تحلیل و معامله بازار با دقت بیشتر کمک کند.
یادگیری ویژگی‌های بازارهای مختلف از نظر نوسانات، مقیاس قیمت و نحوه حرکت بازارها در چارچوب زاویه گان به بهبود مهارت‌های تحلیلی شما کمک خواهد کرد.
مفهوم زوایای گان (Gann Angles)
زوایای گان با استفاده از ساختارهای هندسی، زمان و قیمت را به بخش‌های متناسب تقسیم می‌کنند و برای پیش‌بینی سطوح حمایت، مقاومت و نقاط سقف و کف کلیدی کاربرد دارند. خط ۴۵ درجه نشان‌دهنده رابطه ۱:۱ بین زمان و قیمت است؛ قیمت بالای این خط، روند صعودی و قیمت زیر آن، روند نزولی را نشان می‌دهد.
زوایای اصلی شامل ۱X۲، ۱X۱ و ۲X۱ هستند که نسبت حرکت قیمت به زمان را مشخص می‌کنند. وقتی قیمت زیر خطوط صعودی یا نزولی باقی بماند، جهت روند را پیش‌بینی می‌کند و تقاطع خطوط گان معمولاً نشانه تغییر یا آغاز روند جدید است.
معرفی ابزارهای گان
در این بخش و در ادامه آموزش گان در فارکس به معرفی انواع مطالعات نظریه گان می‌پردازیم:
گان فن (Gann Fan)
گان فن (Gann Fan) یک ابزار ترسیم تحلیلی است که برای نشان دادن نوسانات زمانی و قیمتی از سقف ها و کف‌های مهم و شناسایی شکست‌های قیمتی استفاده می‌شود. خطوط زاویه‌دار از نقطه انتخاب شده به شکل بادبزن حرکت می‌کنند. این خطوط نشان‌دهنده رابطه زمانی با قیمت هستند که بسته به اندازه زاویه گان، ممکن است نسبتاً تند یا نسبتاً کند باشد.
ویلیام گان معتقد بود که الگوها و برخی زوایای هندسی دارای ویژگی‌های منحصر به فردی هستند که می‌توانند برای پیش‌بینی در هر دو زمینه قیمت و زمان استفاده شوند، بنابراین آنها نمونه‌های آتی نوسانات زمانی و قیمتی از سقف ها و کف‌های مهم را نشان می‌دهند و بنابراین شکست‌های احتمالی قیمت را شناسایی می‌کنند.
تکنیک‌های گان مشخص می‌کند که فواصل زمانی و قیمتی مساوی در نمودارها استفاده می‌شوند. او معتقد بود که زمان و قیمت ایده‌آل زمانی وجود دارد که این قیمت‌ها با زاویه‌ای که نسبت به محور زمان ۴۵ درجه است، افزایش یا کاهش یابند، که با نام زاویه ۱×۱ شناخته می‌شود (یک واحد افزایش قیمت به ازای هر واحد زمانی).
گان باکس (Gann Box)
گان باکس، ترکیبی از فیبوناچی زمانی و فیبوناچی اصلاحی است که شامل مجموعه‌ای از خطوط افقی و عمودی می‌باشد. در کنار هر یک از این خطوط، اعداد خاصی قرار دارند که به شرح زیر هستند: ۰.۲۵، ۰.۳۸۲، ۰.۵، ۰.۶۱۸، ۰.۷۵ و ۱.
برای رسم باکس گن، ابتدا باید یک روند صعودی یا نزولی را شناسایی کنید. سپس از نوار ابزار سمت چپ گزینه «Gann Box» را انتخاب نمایید.
اگر روند صعودی باشد، نقطه شروع را در کف (دره) قرار دهید و نقطه دوم را به گونه‌ای تعیین کنید که خط عمودی ۰.۲۵ بر روی سقف (قله) قرار گیرد. در مورد روند نزولی، نقطه ابتدایی را در سقف قرار داده و نقطه دوم را به نحوی انتخاب کنید که خط عمودی ۰.۲۵ بر روی کف قرار گیرد.
نحوه رسم خطوط گان در نمودار
اما چگونه خطوط گان را رسم کنیم؟ در این بخش از آموزش گان در فارکس به نحوه رسم خطوط گان می‌پردازیم:
انتخاب نقطه مبنا (Pivot Point)
هنگام انتخاب نقطه شروع برای رسم نمودار فن گان، انتخاب یک قله یا دره پیووت در سابقه قیمت، ضروری است. با قرار دادن فن در این نقطه حساس، می‌توانید حرکات بالقوه قیمت در آینده را پیش‌بینی کنید و زوایای کلیدی که نشان دهنده قیمت های مختلف تغییر قیمت هستند، را شناسایی کنید.
علاوه بر این، اطمینان حاصل کنید که نقطه شروع به عینه برجسته (ماژور) بوده و به راحتی قابل شناسایی است. این امر اثربخشی تحلیل شما را افزایش می‌دهد.
رسم زوایای 1×1، 1×2، 2×1 و …
دو الگوی رایج عبارتند از ۱x۱ (شکل سمت چپ)، ۱x۲ (شکل سمت راست) و ۲x۱. اینها صرفاً تغییرات در شیب خط هستند. به عنوان مثال، ۱x۲ نصف شیب ۱x۱ است. اعداد به سادگی به تعداد واحدها اشاره دارند.
به یاد داشته باشید که این تکنیک بر اساس این فرض است که بازارها چرخه‌ای هستند.
کاربرد خطوط گان در تحلیل تکنیکال
در ادامه آموزش گان در فارکس بپردازیم به اینکه کاربرد تکنیک گان در تحلیل تکنیکال چگونه است؟
شناسایی سطوح حمایت و مقاومت داینامیک
زوایای گان معمولاً به عنوان خطوط حمایت و مقاومت (از مباحث مهم در آموزش فارکس) استفاده می‌شوند. زوایای گان به شما امکان می‌دهند بُعد جدیدی به این سطوح مهم اضافه کنید و این بخشی از استراتژی گان است.
در تصویر می‌ببینید که چگونه می‌توان از زوایای گان برای تشکیل سطوح حمایت و مقاومت استفاده کرد.
بررسی جهت و قدرت روند
همانطور که در تصویر بالا می‌بینید از خطوط روند مورب معمولاً برای تعیین زمان‌های اضافه کردن به پوزیشن خرید، تعیین کف‌ها و سقف‌های جدید (پیدا کردن شکست‌های مهم روی خط روند) و کمک به تشخیص روند کلی استفاده می‌شوند.
به دلیل سهولت نسبی که معامله‌گران امروزی در قرار دادن زوایای گان روی نمودارها دارند، بسیاری از معامله‌گران نیازی به بررسی زمان، نحوه و دلیل استفاده از آنها احساس نمی‌کنند. این زوایا اغلب با خطوط روند مقایسه می‌شوند، اما بسیاری از مردم نمی‌دانند که آنها با هم یکی نیستند.
زاویه گان یک خط مورب است که با سرعت یکنواخت حرکت می‌کند. خط روند با اتصال کف‌ها به کف‌ها در روند صعودی و سقف‌ها به سقف‌ها در روند نزولی ایجاد می‌شود.
مزیت رسم زاویه گان در مقایسه با خط روند این است که با سرعت یکنواخت حرکت می‌کند. این به تحلیلگر اجازه می‌دهد تا پیش‌بینی کند که قیمت در یک تاریخ خاص در آینده در کجا قرار خواهد گرفت.
پیش‌بینی نقاط بازگشتی
قیمت نسبت به خط زاویه ۲X۱، بازار در یک روند صعودی قوی قرار دارد. معامله روی زاویه ۱X۲ یا نزدیک آن به معنای آن است که روند به آن اندازه قوی نیست و احتمال برگشت روند وجود دارد. وقتی از بالا به پایین به بازار نگاه می‌کنیم، قدرت بازار برعکس می‌شود. هر چیزی زیر ۱X۱ در موقعیت ضعیفی قرار دارد.
استراتژی‌های معاملاتی با خطوط گان
در در این بخش از مقاله آموزش گان در فارکس به استراتژی معامله با زوایای گان می‌پردازیم:
ترکیب گان با پرایس اکشن
معامله‌گران با شناسایی سقف‌ها و کف‌های مهم در نمودار قیمت و سپس اعمال زوایای گان برای تعیین سطوح حمایت و مقاومت و استفاده از خطوط بادبزن گان برای پیش‌بینی حرکات قیمت آینده شروع کنند.
با مشاهده الگوهایی نظیر الگوهای کندلستیک، شکست‌ها و برگشت‌ها در این سطوح گان، معامله‌گران معمولا در مورد نقاط ورود و خروج تصمیم معاملاتی خود را می‌گیرند.
به عنوان مثال، اگر یک الگوی کندلستیک صعودی در سطح حمایت گان شکل بگیرد، ای بسا نشان‌دهنده فرصت خرید باشد، در حالی که یک الگوی نزولی در سطح مقاومت گان می‌تواند نشان‌دهنده فرصت فروش باشد.
استفاده همزمان از گان و فیبوناچی
با تعیین سقف‌ها و کف‌های سویینگ مهم و ترسیم سطوح اصلاحی فیبوناچی کار را آغاز کنید، که به تعیین مناطق برگشت احتمالی بر اساس نسبت‌های طبیعی ۲۳.۶٪، ۳۸.۲٪، ۵۰٪، ۶۱.۸٪ و ۱۰۰٪ فیبوناچی کمک می‌کند.
در مرحله بعد، زوایای گان را که معمولاً از همین نقاط سویینگ رسم می‌شوند، برای ترسیم خطوط حمایت و مقاومت مورب که مطابق با زمان و پرایس اکشن هستند، اعمال کنید.
این تفاوت خطوط گان با فیبوناچی است. با مشاهده محل تقاطع این زوایای گان با سطوح فیبوناچی، معامله‌گران می‌توانند نقاط تلاقی را شناسایی کنند که معمولا نشان‌دهنده نقاط برگشت یا ادامه احتمالی قوی‌تر روند در بازار هستند.
مزایا و معایب استفاده از گان
در این بخش از آموزش گان در فارکس به مزایا و معایب تکنیک گان در تحلیل تکنیکال می‌پردازیم:
مزایای استراتژی گان
- تحلیل چندبعدی: نظریه گان به تحلیل زمان و قیمت به طور همزمان می‌پردازد.
- دقت در پیش‌بینی: با استفاده از زوایای گان، برخی از معامله‌گران ادعا می‌کنند که نقاط بازگشت قیمت را با دقت بیشتری پیش‌بینی می‌کنند.
- قابلیت تطبیق با سایر ابزارها: نظریه گان می‌تواند با سایر ابزارهای تحلیل تکنیکال مانند فیبوناچی، الگوهای قیمتی و اندیکاتورها ترکیب شود تا تحلیل جامع‌تری ارائه دهد.
معایب استراتژی گان
- پیچیدگی: نظریه گان کمی پیچیده است و نیاز به یادگیری تخصصی و تمرین زیادی دارد.
- عدم قطعیت: مانند هر ابزار تحلیلی دیگر، نظریه گان نیز پیش‌بینی‌های دقیقی ارائه نمی‌دهد.
- نیاز به تجربه: برای سود جستن از نظریه گان، معامله‌گران باید توانایی تشخیص نقاط کلیدی را داشته باشند.
- عدم پذیرش عمومی: برخی از معامله‌گران و تحلیلگران با توجه به نه چندان علمی بودن این روش، به نظریه گان اعتقاد نداشته و آن را غیرقابل اعتماد می‌دانند.
سوالات متدوال درباره ی تکنیک گان در تحلیل تکنیکال
1- خطوط گان چیست؟
پاسخ: خطوط گان ابزار ترسیمی هستند که بر پایه زاویه‌های خاص (مانند 45 درجه) رسم می‌شوند و برای پیش‌بینی روند و نقاط حمایت/مقاومت استفاده می‌شوند.
2- گان فن (Gann Fan) چه کاربردی دارد؟
پاسخ: گان فن مجموعه‌ای از خطوط زاویه‌دار است که از یک نقطه مبنا رسم شده و جهت و قدرت روند را مشخص می‌کند.
3- آیا خطوط گان دقیق هستند؟
پاسخ: به‌تنهایی نه؛ اما در ترکیب با ابزارهایی مثل فیبوناچی و پرایس اکشن می‌توانند سیگنال‌های معتبرتری بدهند.
4- چگونه می‌توان خطوط گان را در متاتریدر رسم کرد؟
پاسخ: کافی است ابزار Gann Fan یا Gann Line را از منوی ابزار ترسیمی انتخاب کرده و روی نقطه محوری موردنظر اعمال کنید.
5- بهترین بازار برای استفاده از گان کدام است؟
پاسخ: خطوط گان تقریباً در همه بازارها (فارکس، بورس، ارز دیجیتال) کاربرد دارند، به‌ویژه برای تریدرهای روندی (Trend Traders).